Prinsjesdag 2019: Investeren in groei voor robuuste economie
Het gaat goed met Nederland. Maar dat betekent niet dat we achterover kunnen leunen. In landen om ons heen loopt de economische groei terug en dreigt zelfs een krimp. Internationale handelsspanningen zorgen voor aanhoudende onzekerheid en de Brexit staat voor de deur. Ook hier vlakt na jaren van hoogtij de economische groei enigszins af. Maar de Nederlandse economie toont zich ook robuust. De verwachte economische groei van dit jaar is 1,8%, voor aankomend jaar is dat 1,5%. De werkgelegenheid is ongeëvenaard hoog. In 2020 richt het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat zich op het verder verduurzamen van de economie, de verbetering van de veiligheid in Groningen door snelle afbouw van de gaswinning en uitvoering van de versterkingsoperatie, Missiegedreven Topsectoren- en Innovatiebeleid, versterking van het mkb, economische veiligheid en het versnellen van de digitalisering van onze economie.
Robuuste economische groei
Economische groei is nodig om ook in de toekomst publieke voorzieningen zoals zorg en onderwijs te blijven betalen. En om de uitgaven die nodig zijn voor de klimaatopgave te bekostigen. Daarom onderzoeken we wat nodig is om onze economie ook over twintig of dertig jaar te laten floreren. Het kabinet komt met een investeringsagenda en onderzoekt de opzet voor een investeringsfonds voor projecten die ons land sterker maken op gebied van kennisontwikkeling, innovatie en infrastructuur.
Met de oprichting van Invest-NL stimuleert het kabinet investeringen die nu al kunnen plaatsvinden bij ondernemingen die gericht zijn op de grote transitie-opgaven en de doorgroei van ondernemingen. Invest-NL krijgt een projectontwikkelingstak met een jaarlijkse subsidie van 10 miljoen euro, en daarnaast de mogelijkheid om zelf te investeren uit het investeringskapitaal dat in eerste instantie een omvang zal hebben van 1,7 miljard euro voor projecten waar een positief rendement mogelijk is.
Versterking van midden- en kleinbedrijf en ondernemersklimaat start- en scale-ups
Nederland heeft een sterke concurrentiepositie, volgens de Global Competitiveness Index zijn we de derde meest concurrerende economie van Europa en zesde van de wereld. Die goede uitgangspositie danken we voor een groot deel aan ondernemers – van startups, zzp’ers, familiebedrijven en het mkb tot aan mondiale ondernemingen. In 2020 wordt het MKB-actieplan verder uitgevoerd, waaronder het MKB!dee om belemmeringen voor investeringen in scholing en ontwikkeling weg te nemen. Daarnaast stelt het kabinet 1,3 miljoen euro beschikbaar voor de doorontwikkeling van het Digital Trust Center om mkb-bedrijven beter in staat te stellen hun eigen cyberweerbaarheid te organiseren.
Een sterk ondernemersklimaat voor start-ups en scale-ups is cruciaal voor de aanwas en doorgroei van technologiebedrijven. Het kabinet investeert de komende vier jaar daarom 65 miljoen euro extra in het Nederlandse startup- en scale-upbeleid. Dit programma is gericht op het verbeteren van de toegang tot kapitaal, gekwalificeerd personeel en internationale markten en klanten.
Sleuteltechnologieën voor maatschappelijke en economische kansen
Economische kansen en maatschappelijke opgaves zijn voor het kabinet twee kanten van dezelfde medaille. ‘Sleuteltechnologieën’ zoals kunstmatige intelligentie, quantum- en biotechnologie zullen de manier waarop we leven, leren, innoveren, werken en produceren ingrijpend veranderen en ze bieden kansen om wereldwijde problemen in de samenleving op te lossen. Nederlandse topinnovaties dragen bovendien bij aan onze economie. Om daaraan een impuls te geven investeert het kabinet het komend jaar 7,5 miljoen euro extra in sleuteltechnologieën. Vanaf 2021 is dit structureel 10 miljoen euro.
Uitvoering van het Klimaatakkoord
Komend jaar staat de uitvoering van het Klimaatakkoord centraal. Het doel is om de uitstoot van broeikasgassen te reduceren met 49% in 2030 (t.o.v. 1990) op een manier die voor iedereen haalbaar en betaalbaar is. Dat betekent dat we de huishoudportemonnee zoveel mogelijk ontzien en dat we zorgen voor een eerlijke verdeling van lasten tussen huishoudens en bedrijven, rekening houdend met het gelijke (internationale) speelveld voor ons bedrijfsleven. Het kabinet gaat onder meer aan de slag met instrumenten om de industrie te verduurzamen, een ambitieus programma Waterstof en het verbreden van de SDE+-regeling om de uitrol van CO2-reducerende technieken die nu nog niet rendabel zijn te versnellen.
Voor de verduurzaming van de industrie stelt het kabinet komend jaar 60 miljoen euro aan extra middelen beschikbaar. Dit wordt onder andere geïnvesteerd in de versnelling van waterstofprojecten en in pilotprojecten en innovatie op het gebied van CC(U)S (afvang, opslag, transport en hergebruik van CO2). Daarnaast stelt het kabinet 35 miljoen euro beschikbaar voor innovatie en demonstratieprojecten in de elektriciteitssector.
Afbouw gaswinning Groningen
Het kabinet neemt maatregelen om de gaswinning uit het Groningenveld versneld te laten dalen. Het komende gasjaar daalt de gaswinning naar 11,8 miljard Nm3. Daarmee komt de winning onder het door Staatstoezicht op de Mijnen geadviseerde niveau van 12 miljard Nm3. Naar verwachting zal de gaswinning in Groningen bij een gemiddelde temperatuur vanaf medio 2022 op nul uitkomen.
De versnelde afbouw is mogelijk door de inzet van extra stikstof waarmee zogeheten pseudo-Groningengas kan worden geproduceerd. Daardoor hoeft er minder gas uit Groningen gewonnen te worden. Daarnaast is besloten om de gasopslag Norg te vullen met pseudo-Groningengas waardoor er minder gas uit het Groningenveld nodig is. Met de extra maatregelen geeft het kabinet invulling aan de belofte om alles te doen om de gaswinning zo snel mogelijk te beëindigen.